بلوک هیدرولیک

مشخصات فنی و راهنمای انتخاب بلوک هیدرولیک

پس از آشنایی با مفهوم کلی زیر شیری هیدرولیک و مدل‌ های مختلف آن، در این بخش به بررسی مشخصات فنی مهمی می‌ پردازیم که در هنگام انتخاب یا طراحی سیستم، باید به آن‌ ها توجه کرد.

این موارد مستقیما روی عملکرد، ایمنی، توسعه‌ پذیری و نگهداری سیستم هیدرولیکی شما تأثیر می‌ گذارند.

1- تعداد خانه (موقعیت نصب شیر)

اولین و مهم‌ ترین ویژگی، تعداد خانه‌ های موجود روی بلوک هیدرولیک است. 

برای سیستم‌ های ساده، مدل‌ های 1 یا 2 خانه کافی است.

در خطوط تولید یا ماشین‌ آلات با چند عملگر، مدل‌ های 3 تا 6 خانه رایج هستند.

در پروژه‌ هایی که احتمال افزایش تعداد شیر در آینده وجود دارد، پیشنهاد می‌ شود به‌ جای زیر شیری چند خانه، از زیر شیری قابل کوبل استفاده شود.

این مدل‌ ها قابلیت افزودن خانه‌ های جدید را بدون ایجاد مسیرهای باز یا نیاز به کور کردن خانه‌ های خالی فراهم می‌ کنند.

2- سایز اتصالات (پورت‌ ها)

اتصالات اصلی زیر شیری شامل چهار پورت در هر خانه است که بسته به نیاز سیستم، در سایزهای مختلف تولید می‌ شوند.

1/4 اینچ (6.35 mm): مناسب برای دبی پایین، مدارهای سبک یا فضاهای محدود

3/8 اینچ (9.52 mm): مناسب برای کاربردهای صنعتی رایج با دبی متوسط

انتخاب سایز باید متناسب با فشار کاری، نوع عملگر و حجم جریان در مدار انجام شود.

سایز نامناسب می‌ تواند منجر به افت فشار یا عملکرد نامطلوب شود.

3- جنس بدنه

جنس بدنه زیر شیری هیدرولیک نقش مهمی در دوام، مقاومت مکانیکی، و تحمل فشار دارد:

آلومینیوم: سبک، ضد زنگ، خوش‌ ماشین‌ کاری. مناسب برای فشارهای معمول تا حدود ۲۵۰ بار

فولاد: مستحکم، مناسب برای فشار بالا یا محیط‌ های صنعتی سخت

چدن: کمتر رایج، ولی در طراحی‌ های قدیمی یا خاص استفاده می‌ شود

در محیط‌ های مرطوب یا دارای مواد شیمیایی، حتما باید از آلومینیوم آنودایز شده یا فولاد با پوشش ضد خوردگی استفاده شود.

4- الگوی سوراخ‌ کاری و استاندارد نصب شیر

بیشتر زیر شیری‌ های صنعتی از الگوی سوراخ‌ کاری CETOP 3 (ISO 4401-03) پیروی می‌ کنند که با شیرهای ماژولار استاندارد سازگار است.

تطابق بین زیر شیری و شیر بسیار مهم است؛ در غیر این صورت نصب امکان‌ پذیر نخواهد بود یا ممکن است باعث نشتی و اختلال در عملکرد شود.

5- فشار کاری قابل تحمل

بسته به طراحی و جنس بدنه، زیر شیری‌ ها می‌ توانند تا فشار مشخصی را تحمل کنند.

در انتخاب زیر شیری باید به حداکثر فشار کاری سیستم دقت شود:

آلومینیومی: تا حدود 250 بار

فولادی: بیش از 300 بار و مناسب برای سیستم‌ های پرتنش

نکته: این زیر شیری هیدرولیک به صورت ساده یا فشار شکن دار تولید می شود که با توجه به طراحی سیستم می توان از هر کدام استفاده کرد. 

نتیجه: هنگام انتخاب زیر شیری، صرفا به تعداد خانه توجه نکنید.

عواملی مثل جنس بدنه، نوع اتصال، فشار کاری، استاندارد نصب و توسعه‌ پذیری در آینده، همگی باید در کنار هم در نظر گرفته شوند.

زیر شیری مناسب، نقش کلیدی در سلامت، عملکرد و کارایی کل مدار ایفا می‌ کند.

نقشه داخلی بلوک هیدرولیک - باز یا بسته؟ تفاوت در چیست؟

یکی از مفاهیم فنی و کاربردی که موقع انتخاب زیر شیری باید حتما بدانیم، نقشه‌ ی داخلی جریان روغن در داخل بلوکه.

این نقشه تعیین می‌ کند وقتی شیر خاموش است (در حالت نول)، روغن از چه مسیری عبور کند یا اصلا عبور نکند.

زیر شیری‌ ها از نظر نقشه جریان داخلی معمولا به دو مدل اصلی تقسیم می‌ شوند:

اگر سیستم شما نیاز دارد که…

پمپ در حالت استراحت باشد و فشار بیهوده تولید نشود.

در زمان‌ هایی طولانی، هیچ عملگری فعال نباشد.

دمای روغن پایین بماند.

یا مصرف برق برات مهمه.

زیر شیری با نقشه باز انتخاب هوشمندانه‌ تریه.

چون در حالت نول( بدون فرمان)، جریان روغن مستقیما از ورودی (P) به تخلیه (T) منتقل می‌ شه و پمپ در حالت بی‌ باری کار می‌ کنه.

اما اگر سیستم شما…

نیاز به آمادگی سریع عملگرها داره.

چند شیر باید هم‌ زمان فعال بشن.

فشار باید همیشه در سیستم حفظ بشه.

یا طراحی مدار پیچیده و چند مرحله‌ ایه.

زیر شیری با نقشه بسته انتخاب درست‌ تریه.

چون در حالت نول ( بدون فرمان)، هیچ مسیری باز نیست و فشار داخل مدار حفظ می‌ شود، که باعث واکنش سریع عملگرها و کنترل دقیق‌ تر می‌شود.

نکته مهم:

حتماً نقشه داخلی شیر و زیر شیری باید با هم، هم‌ خوانی داشته باشند.

اگر شیر نقشه بسته داشته باشه، ولی زیر شیری باز باشه (یا برعکس)، عملکرد مدار دچار اختلال می‌ شود ، از فشار اضافه روی پمپ گرفته تا گیر کردن جریان روغن.

پیشنهاد حرفه‌ ای:

قبل از انتخاب نوع زیر شیری، به این فکر کن که:

شیر شما چه نقشه‌ ای داره؟

سیستم شما بیشتر در حالت آماده‌ باشه یا در حال کار؟

چقدر به مصرف انرژی و دمای سیستم اهمیت می‌ دهید؟

پاسخ این سؤال‌ ها مسیر انتخاب رو مشخص می‌ کند.

تفاوت بلوک هیدرولیک و منیفولد ، دو قطعه شبیه، اما با دو کارکرد متفاوت

در نگاه اول، زیر شیری و منیفولد شبیه به هم به نظر می‌ رسند:

هر دو بلوک‌ هایی هستند که شیرهای هیدرولیکی روی اون‌ ها نصب می‌ شوند و مسیرهای روغن از داخلشون عبور می‌کند.

اما واقعیت اینه که کارکرد، ساختار داخلی و نوع استفاده این دو کاملا متفاوت است.

در این بخش، تفاوت‌ های کلیدی بین این دو قطعه را بررسی می‌ کنیم:

بلوک زیر شیری هیدرولیک

زیر شیری یک پایه استاندارد برای نصب شیرهای ماژولار هیدرولیک است.

این بلوک معمولا از جنس آلومینیوم یا فولاده و طبق استانداردهای بین‌ المللی مثل CETOP یا ISO 4401 ساخته می‌ شود.

در مدل های چند خانه، هر شیر روی یک موقعیت مستقل (خانه) نصب می‌ شود و مسیرهای روغن برای هر شیر جداست.

ویژگی‌ ها:

هر شیر در یک خانه‌ ی مجزا نصب می شود.

مسیرهای A و B برای هر خانه جداگانه طراحی شده.

نصب، تعویض و سرویس هر شیر به‌ سادگی انجام می شود.

در صورت خرابی، فقط همان شیر نیاز به باز شدن دارد.

شیرهای مورد استفاده معمولا از نوع ماژولار صفحه‌ ای هستن

کاربرد رایج: مدارهایی با چند جک یا عملگر که باید به‌ صورت مستقل کنترل شوند.

مثلاً در یک دستگاه پرس با 4 جک، می‌ توانیم از زیر شیری 4 خانه استفاده کنیم و برای هر جک یک شیر مجزا نصب کنیم.

منیفولد هیدرولیک

منیفولد بیشتر برای طراحی‌ های خاص یا فشرده استفاده می‌ شود.

برخلاف زیر شیری، در منیفولد مسیرهای روغن ممکنه بین چند شیر مشترک یا به‌ صورت ترکیبی طراحی شود.

ساختار داخلی منیفولدها اغلب سفارشی و پیچیده‌ تر است و برای کاربردهایی استفاده می‌ شود که نیاز به عملکرد هم‌ زمان یا چند مرحله‌ ای دارند.

ویژگی‌ ها:

طراحی اختصاصی برای هر پروژه.

مسیرهای روغن ممکن است بین چند شیر مشترک باشد.

اندازه جمع‌ و جورتر، ولی تعمیرات سخت‌ تر دارند.

قابل استفاده برای شیرهای خاص.

مناسب برای سیستم‌ های چندعملگره هماهنگ یا چندمرحله‌ ای

کاربرد رایج:
ماشین‌ آلات پیچیده مثل دستگاه‌ های تزریق پلاستیک، CNC یا خطوط تولید خودکار که در اون‌ ها شیرها باید به‌ صورت هماهنگ و با ترتیب خاصی کار کنن.

مزایای استفاده از بلوک هیدرولیک

1- نصب آسان و سریع

2- تعمیر و نگهداری ساده

3- کاهش فضای اشغالی

4- جلوگیری از نشتی

5- افزایش زیبایی و استاندارد بودن مدار

صنعتگران گرامی،

در صورت نیاز به مشاوره تخصصی، انتخاب دقیق، یا تأمین انواع زیر شیری هیدرولیک و سایر تجهیزات هیدرولیک و پنوماتیک، می‌ توانید با تیم فنی مجموعه علی صنعت در ارتباط باشید.